Nieuwe producten en nieuwe diensten ontwikkelen en succesvol lanceren is niet eenvoudig. Bedrijven lopen hierbij vaak vast op de bestaande routines en werkwijzen én ook op de HOE-vraag.

Managers zijn geschoold in het maken van plannen waarbij men net doet of, op basis van het verleden, de toekomst is te voorspellen. Medewerkers worden afgerekend op het behalen van omzet en op efficiënt werken, niet op het nemen van risico’s, ondernemen en het realiseren van omzet op basis van nieuwe producten en diensten. Vervolgens weet men niet hoe uit deze vicieuze cirkel te komen. Elke ingreep in de rat-race van “Operational Excellence” voelt als een aanval op het systeem. Het hele wezen van bedrijven is gericht op het zo efficiënt mogelijk voortbrengen van haar bestaande producten en diensten. Nieuwe producten en diensten ontwikkelen staat hier haaks op. De markt is onbekend, het product is onbekend, de productiewijze is onbekend en de kosten en de opbrengsten zijn onbekend. Weinig aantrekkelijk dus, om hiermee bezig te zijn als manager. Maar ook als medewerker is dat niet zo. Het is roeien tegen de stroom in.

Toch beseffen veel bedrijven dat ze wel moeten vernieuwen. Producten zijn of aan het einde van hun levenscyclus of nieuwe toetreders maken je product irrelevant. De platenindustrie is hier bijvoorbeeld hard tegen aangelopen. Goedkoper CD’s produceren helpt niet als de consument muziek gaat downloaden. Zelfs als er urgentie wordt gevoeld, weten veel bedrijven niet HOE ze de stap moeten maken naar “Innovation Excellence”. Inzicht in welke randvoorwaarden nodig zijn om innovatie mogelijk te maken in een bedrijf is minstens net zo belangrijk als het zo efficiënt mogelijk produceren.

De denkers van de Product Development & Management Association (PDMA) hebben 6 randvoorwaarden gedefinieerd die volgens hen nodig zijn om innovatie mogelijk te maken. Deze randvoorwaarden hebben te maken met Leiderschap, Cultuur, Processen, Middelen, Meten/monitoren en Verbeteren. Samen vormen ze de Innovation Management Standard. Onderdeel van de standaard is een self-assessment die een organisatie kan uitvoeren om zelf in kaart te brengen in hoeverre ze deze randvoorden heeft ingevuld en waar de verbetermogelijkheden zitten. Men kan dit na aanschaf en bestudering van de standaard zelf uitvoeren.

De innovators van DOON hebben op basis van het self-assessment een interactieve workshop ontwikkeld waarmee in een paar uur hetzelfde resultaat kan worden geboekt. De workshop bestaat uit het beantwoorden van vragen en het weergeven van de antwoorden op een speciaal voor dit doeleinde gemaakt “Canvas”.

Onlangs is de workshop uitgevoerd met de directie van een bibliotheek. Aan de hand van 20 vragen heeft de directie aangegeven in hoeverre de zes randvoorwaarden om innovatie mogelijk te maken op dit ogenblik worden ingevuld in de organisatie. De mate van invulling wordt, per vraag, weergegeven in drie kleuren: rood, oranje of groen. De resultaten zijn samengevat op een canvas en in een rapportage. In de rapportage staat per vraag een weergave/toelichting bij de reden waarom er is gekozen voor rood, oranje of groen. De resultaten van de workshop heeft de bibliotheek organisatie inzicht gegeven in de onderdelen waar, als eerste, aan gewerkt moet worden om de organisatie in staat te stellen te innoveren.

Deelnemers formuleerde het resultaat van de workshop als volgt:

“nuttig, het structureert wat we moeten (gaan) doen”
“mooie foto van waar we staan. Aan het begin….”
“van hieruit een behapbaar stappen plan maken om te verbeteren”
“het is noodzakelijk om tegelijkertijd te werken aan operational excellence en innovation excellence”
“het brengt goed in kaart dat we onze organisatie hebben verwaarloosd”

Rest de vraag: Ben jij klaar om te innoveren?

Auteur: Michel van Emden